Wat is kung fu?

De oorsprong van kung fu

De term ‘kung fu’

De term kung fu (功夫, Pinyin: gōngfu) wordt gebruikt als een verzamelnaam voor honderden verschillende stijlen vechtkunsten en beschrijft vaak martial arts afkomstig uit China. De originele betekenis stond voor elke vaardigheid die men kan verkrijgen door hard werk, discipline en oefenen, en niet noodzakelijk alleen maar martial arts. Deze betekenis is minder bekend in het westen. Zo zou een man met enorm ontwikkelde vaardigheid in houthakken, ook goede ‘kung fu’ kunnen hebben.

Eerste verschijning van kung fu

Kung fu is vooral populair geworden in de wereld door de filmindustrie met beoefenaars zoals Bruce Lee, Jet Li en Jacky Chan. Deze hebben bekende films uitgebracht zoals ‘Fist of Fury’, ‘The 36th Chambers of Shaolin’ en ‘Snake in the Eagle’s shadow’.
Desondanks, kunnen de allereerste geschriften en observaties van iets wat kan beschreven worden als ‘kung fu’ worden herleidt op een Indiase boeddhistische monnik genaamd “Bodhidharma” in de 5e tot 6e eeuw*. Hij had namelijk een systeem van bepaalde spieroefeningen doorgegeven aan een in China gevestigde Shaolin temple. Er is echter veel discussie over de legitimiteit van de verschillende oude bronnen die dit beschrijven.

*Ashrafian, H. (2014). Warrior Origins: The Historical and Legendary Links between Bodhidharma, Shaolin Kung-Fu, Karate and Ninjutsu. The History Press.

Huidige variatie in stijlen

Tegenwoordig zijn er naast de vele stijlen die de tijd hebben doorstaan ook een aantal nieuwe ontstaan en vele aangepast varianten door nieuwe meesters ontwikkeld. Binnen elke stijl zijn er vaak verschillende meesters die weer van verschillende meesters afstammen. Zo is er door verloop van tijd een grote variatie aan trainings- en lesmethoden, filosofieën en principes ontstaan, soms zelfs binnen één stijl.
Een aantal voorbeelden van kung fu stijlen zijn:

• Hung Gar
• Northern Praying Mantis Kung Fu
• Eagle Claw Kung Fu
• Ba gua
• Tai Chi
• Bajiquan
• Shaolin
• Wing Chun
• Bak Mei
• Hsing-I

Andere bekende martial arts zoals Karate, Taekwondo, Jiu Jitsu, en Aikido zijn tevens afkomstig uit Azië, maar vallen niet onder de noemer Kung Fu zoals deze vandaag de dag wordt gebruikt. Dit omdat zij uit Japan en Korea zijn ontstaan en niet behoren tot de Chinese vechtkunst.

Intern vs Extern

Verschil

Hoewel de termen volgens de originele karakters niet specifiek de onderscheidingen die hieronder worden beschreven gebruikten, worden de woorden hedendaags gebruikt om bepaalde aspecten in de vechtkunst op deze manier aan te duiden.

‘Extern’ bevat de eigenschappen dat het fysiek zwaar en vermoeiend is. Het is afhankelijk van kracht, snelheid en uithoudingsvermogen. Als een stijl als ‘extern’ wordt beschreven, bedoeld men dat deze een belangrijke rol aan deze eigenschappen toewijdt.

‘Intern’ kan worden beschreven als zijnde te maken hebbend met gemoedstoestand, postuur, wilskracht en de connectie van het lichaam met de geest. De term ‘chi’ of ‘chi-kung’ wordt vaak gebruikt om de interne energie te beschrijven die men leert aan te sturen, of op te focussen. Waar een goede externe stoot hard aankomt door enorme kracht en snelheid, komt een interne stoot hard aan omdat deze nagenoeg perfect uitgevoerd wordt met volledige beheersing van de energie die uit alle spieren als een soort golf na elkaar vrijkomt.

Waarom iedere stijl beide gebruikt

Kung fu is vaak synoniem voor ‘externe’ of ‘harde’ stijlen met veel stoten en fysieke vaardigheden, maar letterlijk betekent kung fu ‘hard werk’. Het kan daarom ook geassocieerd worden met ‘interne’ vechtkunst.

In de werkelijkheid zijn zowel de ‘interne’ martial arts en ‘externe’ martial arts onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is immers altijd dat beide een rol spelen in een gevecht of uitdaging. Ben je fysiek onbelemmerd, maar is je gemoedstoestand of houding niet op orde, of ben je slordig, dan ben je benadeeld. Andersom geldt hetzelfde. Ben je mentaal onzwichtbaar en volledig gefocust op je doel, maar heb je de lenigheid of kracht niet om een goede trap uit te delen, dan ben je ook benadeeld of beperkt tot stoten.

De onderscheiding is daarom beter bruikbaar op individueel niveau. Niet noodzakelijk om kung fu stijlen te onderscheiden, maar om het individu te helpen te ontwikkelen waar het nog op achter loopt. Natuurlijk is er wel onderling verschil tussen stijlen op de manier waarop, en wanneer leerlingen in contact komen met deze elementen.

Effectiviteit van kung fu

Traditioneel vs modern

Tegenwoordig wordt er bij alle martial arts vaak een onderscheid gemaakt tussen traditionele martial arts en moderne martial arts. De grootste verschillen zijn te vinden in de manier van trainen, en het doel. Bij moderne martial arts is het doel het winnen van het gevecht, het leren van de werkende technieken en het jezelf kunnen verdedigen op het liefst een zo snel mogelijke manier. Bij traditionele martial arts is het doel niet alleen het winnen van het gevecht. Er wordt met meer diepgang aandacht besteedt aan alle aspecten van de vechtkunst. Het is vaak een wijze van leven waarin je de fysieke, spirituele en ethische limieten van jezelf probeert te bereiken en in gevechten volledige controle van je lichaam en zintuigen ten volste probeert te benutten.

Toepassingen in MMA (Mixed Martial Arts)

Soms zijn mensen onzeker of kung fu effectief gebruikt kan worden in gevechten of wedstrijden vergeleken met andere stijlen. Er is een enorme variatie in kung fu stijlen en allemaal hebben zij diverse meesters en lesmethoden net zoals binnen andere vechtsporten. Deze zullen allen een ander element binnen een stijl belangrijker vinden of meer aandacht geven dan een andere. Of iets effectief is hangt deels samen met wat het doel is. Modernere martial arts richten zich vaak meer specifiek op competities en trainen reflexen en conditie. Traditionelere martial arts richten zich op veel meer dan de wedstrijdsituatie en studenten zullen hierdoor vaak een langere leerweg moeten afleggen, maar zullen voorbereid zijn op meer situaties en ook buiten gevechten om, technieken kunnen toepassen die hen helpen. In tegenstelling tot wat vele mensen denken, komen technieken gebaseerd op kung fu in de werkelijkheid erg vaak voor in wedstrijdverband zoals bijvoorbeeld in MMA (mixed martial arts) toernooien. Dit zijn echter geïsoleerde bewegingen en op zichzelf staande technieken die door de coach het meest bruikbaar zijn geacht. Bij een goede kung fu school hebben echter alle technieken die je leert een nut, maar niet noodzakelijk voor het scoren van punten in een wedstrijd. Daarnaast speelt de vaardigheid en motivatie van het individu een grote rol. Alle technieken leren is niet voldoende en het oefenen van het toepassen ervan en regelmatig sparren voor de persoonlijke ontwikkeling is minstens zo belangrijk.